دانستنی های قبل از اقدام به بارداری
بهترین زمان برای اقدام به بارداری
بعد از نزديكي چه كنيم تا باردار شویم
بررسي هاي آماري نشان مي دهد كه ميزان مرگ و مير مادران در استان اصفهان در سال 81 برابر 5/18 درصد هزار بوده و نكته قابل تامل اينكه در تمام موارد مرگ مادري در طي سالهاي 1378 تا 1381، مادر باردار، داراي يكي از فاكتورهاي خطر دوران بارداري و در حقيقت نيازمند مراقبت ويژه بوده است.
بررسي هاي گوناگون ثابت كرده كه در صورت تامين منابع و در اختيار قرار گرفتن خدمات كافي، اين عوارض و مرگ ها قابل پيشگيري است. دکتر مرضیه صادقی جراح و متخصص زنان و زایمان در اصفهان در مقاله 5 توصیه مراقبت های قبل از بارداری 1401 برای شما توضیحاتی را بیان می کنند.
بعد از چند بار رابطه باردار میشویم
به طور كلي طبق آخرين آمار گرفته شده براساس نظام ثبت و گزارش از جميع بارداري هاي تحت پوشش سيستم بهداشتي استان در سال 79 بيش از 50 درصد را بارداري هاي در معرض خطر يا پرخطر تشكيل داده اند. تعدادي از اين بارداري ها مربوط به عوامل يا فاكتورهايي هستند كه با آموزش و مراقبت هاي قبل از بارداري قابل حذف مي باشند، نظير حاملگي در سنين زير 18 و بالاي 35 سال، حاملگي با فواصل كمتر از 2 سال، حاملگي چهارم و بيشتر.
دکتر قبل از بارداری در اصفهان
گرچه برخي از فاكتورهاي خطر قابل پيشگيري يا حذف نيستند و ليكن با انجام مراقبت هاي قبل از بارداري و ارائه آموزش هاي لازم مي توان عوارض ناشي از آنها را در طي بارداري به حداقل رساند، مانند ابتلا به بيماري هاي مختلف، سابقه وجود عوارض دوران بارداري و زايمان.
پزشك متخصص زنان و زایمان
در اين راستا ضرورت دارد سطح آگاهي پرسنل ارائه دهنده خدمات ( كاردان، كارشناس و پزشك متخصص زنان و زایمان ) در زمينه اهميت، لزوم و چگونگي مراقبت هاي قبل از بارداري ارتقاء يافته و ايشان بر اساس شرح وظايف مشخصي با برنامه ريزي مدون در چهار چوب مراقبت هاي اوليه بهداشتي به ارائه خدمات بارداری سالم بپردازند.
مراقبت قبل از بارداري چیست؟
تعريف : مراقبت قبل از بارداري مجموعه اي از خدمات مراقبتي است كه به ارزيابي خطرات موجود براي باردار شدن مي پردازد و با ارائه آموزش ها و انجام اقدامات درماني و مداخلات دارويي در زمينه بهبود سلامت زن تلاش مي كند. هدف از مراقبت قبل از بارداري، ايجاد يك بارداري بدون خطر، حفظ و تامين سلامت مادر و جنين مي باشد.
مراقبت های قبل از بارداری بايد شامل اين موارد باشد :
- مصاحبه ، تشكيل (يا بررسي پرونده)
- معاينه باليني
- آزمايش ها ( يا بررسي تكميلي )
سه مورد فوق به منظور شناسايي عوامل خطر تاثير گذار بر نتيجه حاملگي و ارزيابي آمادگي ( اجتماعي و اقتصادي ) زوجين براي بچه دار شدن صورت مي گيرد.
- آموزش و مشاوره
- ايمن سازي و مكلمل هاي غذايي
جدول مراقبت پيش از بارداري
(خلاصه پنج مرحله مراقبت قبل از بارداري را مشخص مي نمايد.)
مراقبت پيش از بارداري
| نوع مراقبت زمان | مصاحبه و تشكيل يا بررسي پرونده | معاينه باليني | آزمايش ها يا بررسي تكميلي (ارجاع) | آموزش و مشاوره | ايمن سازي و مكمل هاي غذايي |
| مراقبت پيش از بارداري |
|
|
|
|
-واكسن كزاز – سرخجه و هپاتيت -درصورت نياز توصيه به مصرف اسيد فوليك |
چند ماه قبل از بارداری باید به پزشک مراجعه کرد
چگونگي مراقبت قبل از بارداري در سيستم بهداشتي
الف ) ارائه كننده خدمت :
اين خدمات توسط كاركنان محيطي اعم از كاردان و كارشناس ( بهداشت خانواده و مامايي ) و پزشك متخصص زنان و زایمان در واحدهاي بهداشتي درماني یا کلینیک های زنان و زایمان و یا بیمارستان های خصوصی و دولتی به مراجعين ارائه مي شود.
ب ) گروه هدف :
شامل كليه خانم هايي هستند كه تصميم به باردار شدن دارند و يا در معرض خطر بارداري هستند ( منظور خانم هاي عقد كرده و زنان فاصله گذار استفاده كننده از روش غير موثر مي باشند.). لذا جهت انجام اين مراقبت از “فرم فاصله گذاري بين تولدها “ استفاده مي شود.
ج ) دستورالعمل مراقبت پيش از بارداري :
جدول مراقبت های دوران بارداری
1- گرفتن شرح حال مراجعه كننده: در گرفتن شرح حال موارد زير، مورد سئوال قرار میگیرد.
تاريخچه پزشكي :
سابقه يا ابتلا فعلي به بيماري هاي زمينه اي مانند ديابت، فشار خون بالا، صرع، بيماري های كليوي، بیماری كبدي ، اختلالات قلبي عروقی (اختلالات دريچه اي و سيانوتيك )، اختلال انعقادي (ترومبو آمبولي، هموفيلي)، بيماري هاي بافت همبند، اختلالات رواني، بيماريهاي ژنتيكي، مصرف دارو ، عادات غذايي و سابقه جراحي از مادری که برای معاینات قبل از بارداری اقدام کرده پرسیده می شود.
تاريخچه بارداري:
سابقه عوارض در بارداري و زايمان قبلي
تاريخچه خانوادگي :
ابتلا به بيماري زمينه اي، عقب افتادگي ذهني و نقايص مادرزادي در خانواده
تاريخچه اجتماعي :
سن زير 18 سال و بالاي 35 سال، فاصله گذاري كمتر از 3 سال، بارداري چهارم و بالاتر، مصرف سيگار و اعتياد به مواد مخدر و مشروبات الكلي، نمايه توده بدني غير طبيعي (BMI كمتر از19و بيشتر از 29 ) و مادر داراي شغل سخت و سنگين (شامل كار طولاني مدت به صورت ايستاده، قرار گرفتن در معرض تشعشعات راديو اكتيو و اشعه ايكس و يا در معرض مواد شيميايي (حشره كش، آزمايشگاه و … ) و بالا بودن حجم فعاليت جسمي به گونه اي كه موجب افزايش ضربان قلب و تعرق كردن زياد شود. ) بررسی می شود.
سوالاتی که قبل از بارداری باید از دکتر پرسید
- با توجه به اينكه بخش شرح حال فرم فاصله گذاري در حال حاضر براي انجام مراقبت قبل از بارداري كامل نمي باشد . لازم است در هنگام گرفتن شرح حال موارد مندرج در دستورالعمل (بخش شرح حال ) حتما” مورد سئوال قرار می گيرند.
انجام معاينه باليني كه شامل دو مرحله به شرح ذيل مي باشد :
- الف ) كنترل قد و وزن ، نمايه توده بدني و فشار خون
- ب ) انجام معاينه فيزيكي
نمايه توده بدني :
با استفاده از ميزان وزن و قد، نمايه توده بدني خانم (BMI) را محاسبه كنيد (حدود طبيعي بدني بين 20 تا 26 است .) و مقدار آن را در گوشه سمت چپ و بالاي فرم فاصله گذاري به شكل زير ثبت نماييد.
….. = 100 * ٢ (قد(متر))/ وزن(كيلوگرم) =BMI
فشار خون مادر اندازه گيري می شود. فشار خون 90/140 ميليمتر جيوه و بالاتر « فشار خون بالا» است.
براي انجام معاينه فيزيكي به شرح زير اقدام كنيد.
- بررسي صلبيه، از نظر زردي و ملتحمه چشم، از نظر كم خوني
- بررسي پوست از نظر وجود ضايعه
- لمس تورم و اندازه غده تيروئيد از نظر گواتر يا ندول هاي تيروئيد
- شنیدن صدای قلب و ريه
- معاينه پستان ها
- لمس شكم از نظر بررسي اندازه كبد و طحال و بررسي شكم از نظر وجود اسكار (برش جراحي های قبلی)
- بررسي اندام هاي تحتاني از نظر وجود واريس و ادم
معاينه لگني شامل :
- الف ) بررسي وضعيت ظاهري لگن از نظر تغيير شكل هاي محسوس مانند راشيتيسم، فلج بودن، اسكوليوزيس و وضعيت ناحيه تناسلي از نظر هرپس و يا ساير ضايعات بررسی می شود
- ب ) معاينه واژينال به منظور بررسي عفونت ها، تومورها، انجام پاپ اسمير، معاينه رحم وضمائم آن است
- تذكر : انجام معاينه فيزيكي توسط پزشك متخصص زنان و زایمان و يا ماما صورت مي پذيرد.
توصيه جهت انجام آزمايشات يا بررسي هاي تكميلي :
پاپ اسمير :
در خانمي كه حداقل سه سال از آخرين پاپ اسمير او گذشته باشد يا براساس تمايل شخصي، از دهانه رحم نمونه گرفته می شود.
آزمايش هاي پيش از بارداري :
تعيين گروه خون و ارهاش، اندازه گيري هموگلوبين و هماتوكريت، قند خون ناشتا، كامل ادرار، VDRL، تيتر سرخجه و سنجش آنتي ژن و ويروس هپاتيت ب، توصيه شده است.
ارائه آموزش و انجام مشاوره :
آموزش و مشاوره در زمينه بهداشت فردي و روان، تغذيه، فعاليت، مصرف دارو، دخانيات و مواد مخدر و بهداشت محيط كار مادر مورد ارزیابی قرار می گیرد.
ايمن سازي و توصيه به مصرف مكمل هاي غذايي :
مطابق جدول مراقبت پيش از بارداري اقدام نماييد.
در صورت تزريق واكسن ويروس زنده سرخجه، خانم بايد تا 3 ماه از يك روش پيشگيري از بارداري موثر، مثل آی یو دی، استفاده كند و چنانچه خانم قبل از 3 ماه باردار شود نياز به ختم بارداري نيست.
تاريخ مراجعه بعدي :به خانم توصيه كنيد كه در صورت قطع قاعدگي براي تشخيص بارداري مراجعه نمايد.
توصیه پزشک متخصص زنان و زایمان و مراقبت های دوران قبل از بارداری
دکتر مرضیه صادقی جراح زنان و زایمان در مقاله 5 توصیه مراقبت های قبل از بارداری 1401 صرفا جهت آموزش و آشنایی با مراقب های قبل از دوران بارداری می باشد و جنبه اطلاع رسانی دارد. لازم است برای فرزند آوری سالم و بدون خطر، مراقبت های قبل از بارداری و یا حین بارداری را زیر نظر افراد متخصص پیگیری کنید تا سلامت خود و جنین تان در خطر آسیب نباشد.
دکتر مرضیه صادقی | جراح و متخصص زنان و زایمان | مراقبت های دوران بارداری
سلام مطالب مفید بود ممنون
مطالب بسیار عالی بود